Кожная краіна мае сваю кветку-сімвал. Для Беларусі гэта – валошка (васілёк).
Дзякуючы менавіта класіку беларускай паэзіі Максіму Багдановічу вобраз «кветкі – васілька» становіцца неафіцыйным, але адметным патрыятычным сімвалам беларусаў, сімвалам высокай духоўнасці нашага народа.
Вакол мяне кветкі прыгожа красуюць.
Маркотна між іх я хаджу – адзінок,
Аж бачу – мне сіняй галоўкай ківае
Наш родны, забыты ў цяні васілёк.
М.Багдановіч «На чужыне».
Паэтычны вобраз васілька назаўсёды застаўся для Максіма Багдановіча як вобраз прыгажосці. Менавіта пад ўражаннем ад шэдэўраў беларускага ткацтва ХVІІІ ст. – слуцкіх паясоў, паэт напісаў знакаміты верш «Слуцкія ткачыхі»:
...Цямнее край зубчаты бора...
I тчэ, забыўшыся, рука
Замiж пярсiдскага узора
Цвяток радзiмы васiлька.
Што ж мы ведаем пра гэтую кветку?
Васілёк або блакітная валошка (Centaurea сyanus) у перакладзе з лацінскай мовы азначае «сіні», «цёмна-блакітны». Васількі дэкаратыўныя могуць мець кветкі белага, светла-ружовага, цагляна-чырвонага, ліловага і цёмна-пурпурнага колераў.
У розных мясцовасцях Беларусі васілёк вядомы і пад іншымі назвамі: валошка, сіняцветка, блаватэк і лазурак.
Як вядома, васілёк прыйшоў да нас са старажытнага Егіпта. Маленькі вянок з гэтых блакітных кветак быў знойдзены ў саркафагу падчас раскопак грабніцы егіпецкага фараона Тутанхамона. Сухія кветкі васілька захавалі колер і форму праз некалькі стагоддзяў!
Выкарыстоўваецца васілёк і ў лекавых мэтах: загойвае раны, а яго пялёсткі нават дабаўляюць у гарбату. Васількі ўжываюць пры вытворчасці кансерваваных і мясных прадуктаў, таксама касметыкі.
